Akrofobi, dünya çapında milyonlarca kişiyi etkileyen bir fobidir. En yaygın ikinci fobidir. 2023 yılında yaygın olan bu fobi yani akrofobi nedir kısaca sorusu da popülerlik kazanmaktadır.
Yüksek katlı binalarda balkonlara yaklaşmak gibi durumlar gözünüzü korkutabilir. Fobi, düzenli görevleri yerine getirmeyi zorlaştırabilir. Akrofobiye bakıyoruz ve üstesinden gelmek için hangi tedavilerin ve terapinin kullanılabileceğini tartışıyoruz.
Atikifobi, Başarısızlık Korkusu Nedir? Nasıl Tedavi Edilir?
Akrofobi Terapisi Fiyatları Ne Kadar?
Akrofobi için terapi arıyorsanız, hem yüz yüze hem de çevrimiçi terapi ile sonuç alabilirsiniz. Bununla birlikte, ikincisi daha uygun maliyetlidir. Bir terapist, bir seans için sizden 500 – 1000 TL arasında ücret alabilir. Kaç seansa ihtiyacınız olduğuna bağlı olarak, bu çok pahalı olabilir.
Akrofobi nedir kısaca?
Akrofobi veya irrasyonel yükseklik korkusu oldukça yaygın bir fobidir. Akrofobi adı, Yunanca “yükseklik” anlamına gelen “Acron” ve “korku” anlamına gelen “Phobos” kelimelerinden türetilmiştir.
Ayrıca akrofobik bireyler, yüksek bir yapının tepesinden aşağı baktıklarında huzursuzluk veya baş dönmesi gibi daha yükseklerde rahatsızlık yaşarlar.
Sadece bu da değil, bir köprüyü geçmeyi düşünmek, akut akrofobisi olan kişilerde kaygı, korku ve paniğe neden olabilir. Bu stres, bireyin fiziksel sağlığı ve günlük üretkenliği üzerinde zararlı bir etkiye sahiptir.
Akrofobi, Mental Bozuklukların Teşhis ve İstatistik El Kitabı sınıflandırma sistemleri (DSM-V) ve Uluslararası Hastalık Kategorizasyonu (ICD-10) kapsamına giren özel bir fobidir.
Akrofobinin temelini oluşturan beklenti kaygısı, onu fizyolojik yükseklik vertigosundan ayırır. Yüksekten ve nesnel tehlikelerden kaçınma, fobiyi, kışkırtılmış panik atakları da dahil olmak üzere, spektrumun en şiddetli ucuna yerleştirir.
Akrofobi Nedenleri Nelerdir?
Akrofobi nedir kısaca sorusuna cevap verdiğimize göre nedenlere geçebiliriz. Akrofobi, çok yüksekten düşme korkusu sonucunda gelişir. Bununla birlikte, hastalıkla ilişkili kısır sarmal, akrofobi semptomlarını sözde “dinamik” yapan şey olabilir.
Araştırmalar, kaygı ve düşme korkusunun davranış değişikliklerinden sorumlu olabileceğini ortaya koydu. Bu, sensorimotor dengeye karşı daha fazla duyarlılığa neden olur ve vücut, duygusal dengesizliği kötüleştiren ve orijinal endişeyi artıran sert bir şekilde sallanabilir.
Akrofobi Belirtileri Nelerdir?
Akrofobi, aşağıdaki fiziksel ve psikolojik semptomlarla karakterize edilir:
- Göğüs ağrısı; Yüksek alanlara maruz kalındığında veya yüksek alanlar hakkında düşünürken kalp atışlarında artış
- Terlemek
- Titriyor ve titriyor
- Aşırı endişe ve korku
- Yüksek yerlere bakarken paniklemek veya yüksek bir yere çıkmayı düşünmek
- Yükseklikleri düşünürken mide bulantısı veya baş dönmesi hissetmek
- Yukarıda bir yerde kapalı kalmaktan korkmak
- Yüksekliklerle olası karşılaşmalar hakkında aşırı endişe
Akrofobi Tedavisi Nasıl Yapılır?
İyi haber şu ki, akrofobi çaba ve zamanla aşılabilir. Akrofobi yani yükseklik korkusu, tripofobi veya entomofobi gibi yalnızca kalifiye danışmanlar, psikiyatrlar ve psikologlardan oluşan bir ekip gibi bir akıl sağlığı uzmanı tarafından teşhis edilebilir.
Profesyonel yardım, bireylere doğru bir tanı koymada ve stresli zihinsel durumun günlük yaşamı ne ölçüde etkilediğini belirlemede yardımcı olabilir.
Akrofobiyi teşhis etmek için kişinin deneyimleri, geçmişi ve semptomları hakkında ayrıntılı sorular sorulur. Akrofobi tanısı konulabilmesi için kişilerin en az altı aydır sürekli bir yükseklik korkusu ve kaygısı yaşıyor olması gerekir.
Mevcut birkaç akrofobi terapi yöntemi vardır. Birkaç çalışma, maruz kalmanın akrofobisi olan kişilerin yükseklik korkularını daha verimli bir şekilde yönetmelerine yardımcı olabileceğini göstermiştir. Bu, davranışsal tedavinin yanı sıra onun alt türü olan bilişsel-davranışçı terapiyi içerebilir.
Bununla birlikte, rehberli ustalık gibi başka bir strateji, tek başına sık sık maruz kalmaktan daha faydalı olabilir. Rehberli ustalık, maruz bırakma tedavisine benzer, ancak terapistin talimatı veya yönlendirmesinin ek faydası vardır.
Bu önemlidir, çünkü böyle bir terapi, sanal gerçeklik gibi daha da yenilikçi seçenekleri destekleyebilir. Akrofobiden muzdarip bir kişi bunu yenmek istiyorsa, aşağıdaki terapilerden biri düşünülebilir.
Güvenli Yolculuk İçin Yapılması Gerekenler Nelerdir?
Bilişsel Davranışçı Terapi
CBT olarak da bilinen bilişsel-davranışçı terapi, Akrofobi için en çok kullanılan tedavilerden biridir. Danışanı korktuğu duruma maruz bırakan davranışsal stratejiler, bu terapi türünde kullanılır.
Bireyleri yavaş yavaş ya da hemen korkutucu bir olayla karşı karşıya bırakan davranışsal yaklaşımlar yaygın olarak kullanılmaktadır. Bireyler ayrıca reaksiyonu nasıl durduracaklarını ve duygusal kontrolü nasıl geri kazanacaklarını öğreneceklerdir.
Bu davranışsal stratejiler, kademeli veya aniden kullanılabilir ve hastaya çılgınca tepkiyi nasıl durduracağı ve duygusal kontrolü nasıl yeniden sağlayacağı öğretilir. Aynı zamanda doğrudan yüksekliğe maruz kalma, Akrofobi tedavisinde de kullanılmaktadır.
Psikologlar ayrıca hastayı, sağlık uzmanının hastanın kafasındaki yüksek yerler ve konumlarla bağlantılı olumsuz inançları ortadan kaldırdığı, bilişsel-davranışçı tedaviye (CBT) dahil edebilir.
Sanal Gerçeklik Terapisi (VR)
Bazı araştırmalar, sanal gerçekliğin önerilen diğer terapiler kadar yardımcı olabileceğini öne sürüyor. Sanal gerçeklik, hem paradan hem de zamandan tasarruf sağlar. Ancak, yaygın olarak mevcut değildir. Sanal gerçeklik ekipmanının maliyeti düştükçe, bu tür tedaviler zamanla daha erişilebilir hale gelebilir.
Sanal gerçeklik, her türlü fobiyle başa çıkmak için daha umut verici bir yöntem olarak ortaya çıktı. Ayırt edici özelliği, çeşitli çalışmaların bilişsel-davranışçı tedavi kadar başarılı olduğunu göstermesi ve terapistlerin maruz kalma faktörleri üzerinde tam kontrole sahip olmaları gerçeğinden kaynaklanmaktadır.
Ayrıca, sanal gerçeklik tedavileri gerçek hayattaki senaryoları taklit eder ve nesnel tehlikeleri azaltırken veya kalp atış hızını artırırken, terleme gibi fizyolojik reaksiyonları ortaya çıkarabilir.
Tarihsel olarak en yaygın tedavi, gerçek yüksekliğe maruz kalma olmuştur. Ancak 2020’de yapılan bir araştırma çalışması, sanal gerçekliğin de aynı derecede etkili olabileceğini ortaya çıkardı. Yerinde terapist varlığı koşulunun ortadan kaldırılması, sanal gerçeklik tedavisinin önemli bir faydasıdır.
Bu yaklaşım her yerde mevcut değildir. Ancak sanal gerçeklik ekipmanının maliyeti düştükçe, gelecekte kesinlikle daha erişilebilir hale gelecektir.
Maruz Kalma Terapisi
Diğer akrofobi tedavi seçenekleri arasında, insanları yükseklik korkularının üstesinden gelmek için, merdivene tırmanmak gibi gerçek yaşam koşullarına katılmaya teşvik eden maruz kalma terapisi gibi prosedürler yer alır.
Maruz bırakma terapisi, bir kişiyi, korkularını oluşturan duruma, öğeye veya başka bir şeye aşamalı olarak maruz bırakmayı ve ona uyum sağlamasına yardımcı olmayı içerir. Kişinin nihai hedefi korkularıyla yüzleşmek olan birkaç seans tedavi alabilir.
Maruz kalma tedavisi ayrıca birkaç seansta aşamalı olarak yapılabilir. Bu terapi, nitelikli bir ruh sağlığı uygulayıcısı ile işbirliği içinde gerçekleştirilir.
Maruz bırakma terapisinin amacı, kişiyi korkulan uyaranlara güvenli bir atmosferde maruz bırakarak, korku tepkisini ortadan kaldırmaktır.
Hipnoterapi
Hipnoterapi, bir kişinin oldukça rahatlamış bir duruma girmesine yardımcı olmayı içerir. Terapist daha sonra, bireyin fobiye korku tepkisini unutmasına yardımcı olmak için rehberli imgeleme ve düşündürücü stratejiler kullanacaktır.
Anekdot niteliğindeki araştırmalar, hipnoz ve hipnozun akrofobinin üstesinden gelmede faydalı olabileceğini gösteriyor. Bununla birlikte, hipnoterapinin potansiyel avantajlarını tam olarak anlamak için, daha bilimsel bir çalışma gereklidir.
Depresyonda Her Şeyi Kafaya Takmak
Gevşeme
Derin nefes alma, yoga, düzenli egzersiz, ilerleyici kas gevşemesi veya meditasyon yaparak kaygı ve stresle başa çıkabilirsiniz.
Son olarak..
Çoğu kişi yükseklikten korkar, ancak bazıları için bu korku sakatlayıcı olabilir. Bu da Akrofobileri olduğu anlamına gelir.
Akrofobik kişiler, yüksek yerlere maruz kaldıklarında akut endişe veya panik atakları hissettikleri için, yüksek yerlerden kaçınırlar. Bu fobi, tedavi veya terapi ve ilaç kombinasyonu ile tedavi edilebilir.
Hangi ilaç ve tedavilerin sizin için yararlı olabileceği konusunda doktorunuza danışın. Doktorunuz bu duruma aşina değilse, size yardımcı olabilecek bir akıl sağlığı uzmanıyla görüşebilirsiniz.
